Petrochromis orthognathus Tanıtımı
Tanganyika Gölü’nün sert ve sarp kayalık bölgelerinde yaşayan Petrochromis orthognathus, güçlü çene yapısı, yüksek agresyon seviyesi ve sürü davranışıyla bilinen bir Afrika cikletidir. Doğal ortamında kayaların üzerindeki yosunları kazıyarak beslenen bu tür, akvaryumlarda büyük hacim ve sağlam bir düzen ister. Hem davranışsal hem de biyolojik yapısıyla deneyimli akvaristlerin tercih ettiği özel bir türdür.
🐟 Özellikleri

Petrochromis orthognathus, maksimum 16 cm boya ulaşabilen, güçlü yüzgeç yapısına ve iri gövde formuna sahip bir Tanganyika cikletidir. Otçul beslenme yapısı nedeniyle sindirim sistemi hassastır ve yüksek lifli yemlere ihtiyaç duyar. Doğal ortamında geniş sürüler hâlinde yaşar ve kayalık bölgeleri kendine yaşam alanı seçer. Sert, alkali ve yüksek oksijenli suları sever.
⚔️ Davranışları
Bu tür son derece agresif ve bölgeci bir balıktır. Özellikle kendi türlerine karşı aşırı saldırgan davranışlar sergiler. Kayalık bölgelerde hâkimiyet kurmak ister ve kurduğu bölgeye yaklaşıldığında diğer balıklara hızla saldırabilir. Yüzme seviyesi alt–orta seviyeler arasında değişir ve sürekli taş yüzeyleri tıraşlama davranışı gösterir.
🐠 Birlikte Yaşayabildiği Balıklar

Petrochromis orthognathus yalnızca belirli türlerle uyum sağlayabilir. Uygun tank arkadaşları:
-
Diğer sert ve büyük Tanganyika türleri
-
Tropheus’un daha sakin varyeteleri
-
Büyük boy Lamprologus türleri
-
Yeterince agresif Altolamprologus türleri
Kesinlikle küçük, sakin ya da yumuşak karakterli türlerle beslenmemelidir. Tür içi agresyon çok yüksek olduğu için kalabalık sürü oluşturulmalı, tek–çift bakımı önerilmez.
🍼 Üreme Süreci ve Cinsiyet Ayrımı

Petrochromis orthognathus ağızda kuluçka yapan bir türdür. Dişiler yumurtaları ağızda 21–28 gün arasında kuluçkaya yatırır.
Cinsiyet ayrımı:
-
Erkekler daha büyük ve gövde olarak daha gösterişlidir.
-
Dominant erkeklerin renk kontrastı daha belirgindir.
-
Erkekler bölgelerini korumak için sık sık kur hareketleri yapar.
Üreme için geniş tank, yoğun kayalık ve güçlü filtrasyon şarttır.
🌿 Beslenme Şekli ve Yediği Yemler

Tamamen otçul beslenir ve doğal ortamında kaya üzerindeki algleri kazıyarak beslenir. Akvaryumda aşağıdaki yemler önerilir:
-
Spirulina ağırlıklı pul ve granül yemler
-
Yüksek lifli veggie tabletler
-
Blanşlanmış ıspanak veya kabak
-
Nori yosunu
-
Protein ağırlıklı yemlerden kesinlikle kaçınılmalıdır (şişkinlik riski yüksek).
Sindirim sistemi hassas olduğu için aşırı yemleme yapılmamalıdır.
⚕️ Yatkın Olduğu Hastalıklar
➡ Malavi Şişkinliği (Bloat)
Nedeni: Aşırı proteinli beslenme, kötü su kalitesi, stres ve yetersiz lif içerikli diyet.
Belirtileri: Şişkin karın, iştahsızlık, soluk renkler, dipte bekleme.
Tedavi:
-
48 saat yem kesme
-
Metronidazol destekli yem
-
Suyu %50 yenileme + sıcaklığı 1°C düşürme
-
Lifli diyet düzenlemesi
➡ Yüzgeç Erozyonu
Aşırı agresyon sonucu yüzgeç parçalanmaları görülür.
Tedavi: Tuz banyosu + temiz su + düşük stres ortamı.
➡ Parazit Enfeksiyonları
Yeni eklenen balıklardan bulaşabilir.
Tedavi: Karantina, antiparaziter ilaçlar.
🏞️ Akvaryum Dizaynı ve Kurulumu
Petrochromis orthognathus için minimum 350 litre bir akvaryum gereklidir. Tasarım önerileri:
-
Bol kayalık, çoklu saklanma alanı
-
Geniş yüzme boşlukları
-
Yüksek debili filtrasyon
-
Güçlü yüzey hareketi ve oksijenlendirme
-
Koyu zemin kullanımı renklerini belirginleştirir
Aşırı agresyondan dolayı tank bölgelendirmesi kayalarla yapılmalıdır.
💧 Su Parametreleri
Bu tür sert ve alkali su ister.
-
Sıcaklık: 24–26°C
-
pH: 7.5 – 9.0
-
GH: 10 – 25 dH
-
Amonyak/Nitrit: 0 ppm
-
Nitrat: <20 ppm
Düzenli su değişimi (%25 haftalık) şarttır.
➕ Akvaryuma Balık Ekleme
Agresif olduğu için balık ekleme işlemi dikkat gerektirir:
-
Tüm bireyler aynı anda eklenmelidir.
-
Önce dekor yeniden düzenlenerek bölgeler sıfırlanmalıdır.
-
Yeni balıklar mutlaka en az 2 hafta karantinadan geçirilmelidir.
-
Dominant erkek tanka en son eklenirse agresyon azalır.
🧬 Varyeteleri ve Alt Türleri
Petrochromis türlerinin genel olarak birçok varyetesi olsa da orthognathus türü sınırlı varyasyon gösterir. Coğrafik bölgeye göre ufak renk ton farkları olabilir ancak belirgin alt türleri bulunmamaktadır. Bazı popülasyonlar daha koyu gövdeli veya daha parlak yüzgeçli olabilir.
Kaynaklar
Serkan D. (Bursa)
Orthognathus gerçekten tecrübeli akvarist işi bir balık. Alan yetmezse kavga eksik olmuyor. İlk başlarda çok saklanıyordu ama zamanla açıldı, daha büyük tank ve yeniden düzenlenmiş dekor çok fark ettirdi. Su değerlerini stabil tutunca renkleri inanılmaz oturuyor. En büyük tavsiyem: Tank kapağını ihmal etmeyin, birkaç kez zıplama girişimi gördüm. Bakımı zahmetli olsa da kesinlikle değiyor.
Emre A. (Ankara)
Bu türü ilk kez deneyen biri olarak ilk zamanlar zorlandım ama düzeni oturtunca çok keyifli hale geldi. Otçul beslendikleri için kesinlikle protein ağırlıklı yem vermemek gerekiyor, bloat kapmaları işten bile değil. Tankta sürekli hareket hâlindeler, kayalardan yosun kazımaları izlemeye değer. Diğer türlerle uyum konusunda seçici olunmalı, ben sadece Tanganyika’nın iri ve sert türleriyle beraber tutabiliyorum.
Mehmet K. (İzmir)
Yaklaşık iki yıldır Petrochromis orthognathus besliyorum. Gerçekten muhteşem karaktere sahip ama aynı zamanda çok agresifler. Akvaryumu büyük kurmak şart, 400 litreden aşağıya kimse kalkışmasın derim. Özellikle kayalık dekor ve güçlü filtrasyon olmazsa olmaz. Doğru şartlar sağlandığında tür inanılmaz dayanıklı ve aktif. En büyük önerim sürüyü kalabalık tutmak; yoksa dominant erkek herkesi perişan ediyor.